با پیشرفت تکنولوژی و اهمیت افراد به ظاهر و بسته بندی تمام مواد غذایی، بازاریابی به شیوه بسته بندی درست و شکیل بسیار رواج پیدا کرده است، درواقع انواع بسته بندی مواد غذایی جهت محافظت از مواد در برابر آسیب‌های احتمالی، آلودگی‌ها و حمله آفات انجام می‌شود و همچنین برای جلوگیری از موارد مختلف دیگری مانند دست‌کاری در حمل‌ونقل، خرده فروشی، ذخیره‌سازی و… صورت می‌گیرد.
بسته بندی علاوه بر تمام مزیت‌های مختلفی که برای شرکت‌ها و صنایع مختلف دارد، در جذاب‌تر کردن مواد نیز نقش ویژه‌ای ایفا می‌کند و در عین حال مواد غذایی به صورت تازه و تمیز برای مصرف، در اختیار کاربران قرار می‌گیرد. ما در این مطلب قصد داریم تمام فواید بسته بندی مواد غذایی را به همراه روش‌ها و انواع مختلف آن بررسی کنیم؛ بنابراین برای کسب اطلاعات بیشتر ما را تا انتها همراهی کنید.
بسته بندی مواد غذایی چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟
آماده‌سازی مواد غذایی جهت انبار کردن و فروش را بسته بندی گویند، در این فرآیند مهم لازم است موارد مختلفی را رعایت کرد تا بسته بندی به درستی انجام شود؛ از این رو ما در زیر ویژگی‌های مهم بسته بندی مناسب را عنوان کرده‌ایم:
دارای خاصیت محافظتی
بسته بندی مواد غذایی بایستی با توجه به نوع آن انتخاب شود و محافظ مناسبی باشد تا از هرگونه آسیب، فاسد شدن، حملات حشرات و… جلوگیری به عمل آید.
بازاریابی
برای اینکه بسته بندی محصولات بتواند افراد بیشتری را به خود جلب کند، بایستی جذابیت لازم را داشته باشد تا منجر به فروش بیشتر شود. همچنین قابلیت چاپ جعبه و بسته بندی داشته باشد تا بتوانید لوگو و برند شرکت خود را روی آن چاپ کرده و همچنین تمام مشخصات مواد غذایی را ذکر کنید و در نهایت با طرح‌های جذاب و مرتبط، باعث فروش بیشتر شوید؛ به این ترتیب انواع بسته بندی مواد غذایی لازم است به روشی تولید شود که موجب تبلیغ کمپانی و شرکت شده و سود بیشتری را ایجاد کند.
شفافیت و درخشش بسته بندی برای اطمینان خاطر و رضایت مشتری
زمانی که در بسته بندی محصولات غذایی از پلاستیک، لیبل شیشه‌ای و یا طلق استفاده می‌شود، کاربران می‌توانند با مشاهده داخل بسته، کیفیت آن را بررسی کنند. در برخی مواد غذایی مانند آرد، برنج، خشکبار و… نمایش تنها قسمتی از محصول کافی است اما در برخی دیگر مانند گوشت، مرغ و… لازم است کل مواد نمایش داده شود؛ اما بهتر است بدانید که در بسته بندی مواردی مانند خوراکی‌های خشک نظیر چیپس و پفک و… نیازی به دیده شدن محصول وجود ندارد و در بسته بندی آن‌ها به عدم ورود رطوبت و بخار آب توجه می‌شود. همچنین در ادامه میتوانید با مراجعه به مقاله مهم‌ترین نکاتی که از طراحی تا چاپ جعبه و بسته‌بندی باید بدانید اطلاعات جامع‌تری کسب کنید.
بنابراین مشخصه‌های بسته‌بندی مناسب عبارتند از:
- قابلیت چاپ بر روی بسته بندی
- امکان استفاده در ماشین‌های لفاف
- امکان دوخت در حرارت روی بسته
- قابلیت شکل پذیری با خلأ، باد یا فناوری‌های حرارتی
- کنترل انتقال موادی مانند اکسیژن، دی‌اکسید کربن، نیتروژن، بخار آب و رطوبت
- دارای مقاومت و تحمل بالا درجه حرارت در زمان انبارداری، جابه‌جایی و فروش
- بدون هیچ‌گونه مواد سمی در جنس بسته بندی
- مقرون به‌صرفه و ارزان
- مقاومت و استحکام کافی در برابر فشارهای خارجی و ضربه‌های احتمالی
اهمیت استفاده از بسته بندی مواد غذایی مناسب
- بسته بندی مواد غذایی مزایای بسیار زیادی دارد، اما مهم‌ترین دلیل برای این کار، افزایش طول عمر نگهداری مواد غذایی است، در واقع هر چه انواع بسته بندی مواد غذایی مناسب‌تری به کار رود، امکان ورود رطوبت، مواد مضر، اکسید شدن، فساد بیرونی و درونی و… کمتر می‌شود و محصولات می‌توانند زمان ماندگاری طولانی‌تری داشته باشند.
- همچنین با حمل‌ونقل آسان‌تر و بهتر مواد غذایی باعث سالم ماندن شکل محصول شده و در نتیجه بازاریابی بهتری نیز صورت می‌گیرد؛ به عنوان مثال زمانی که خوراکی‌هایی مانند بستنی را در بسته بندی مناسب‌تری تولید می‌کنند، امکان خراب شدن شکل ظاهری بستنی در طول حمل‌ونقل به حداقل می‌رسد و افراد به‌خصوص کودکان رغبت بیشتری برای خرید خواهند داشت.
- از دیگر موارد ضروری و اهمیت بسته بندی مناسب، کاهش ضایعات و بهداشت مواد غذایی است. در صورتی که از مواد مناسبی برای بسته بندی استفاده شود، امکان سالم ماندن محصولات نیز بیشتر می‌شود، همچنین آن دسته از مواد غذایی که به صورت بسته بندی در بازار وجود دارند، بهداشتی‌تر از محصولاتی هستند که به صورت فله‌ای به فروش می‌رسند؛ زیرا زمانی که محصول را وزن می‌کنند و در کیسه‌های پلاستیک جدا می‌ریزند، احتمال انتقال آلودگی بیشتر می‌شود.
- با بسته بندی محصولات علاوه بر افزایش عمر مواد غذایی، امکان صادرات محصولات نیز فراهم می‌شود.
- در روش بسته بندی محصولات امکان زدن برچسب نیز فراهم می‌شود و شرکت‌ها و کارخانجات می‌توانند اطلاعات محصول، دستورالعمل‌های استفاده و روش پخت، تاریخ انقضا و تولید، میزان انرژی موجود در محصول، لوگو، برند و… را برچسب‌گذاری کنند.
- زمانی که محصولی را بسته بندی می‌کنند، محققان آزمایشات لازم را بر روی آن انجام داده‌اند و از بی‌خطر بودن آن آگاه هستند، در نتیجه هیچ آسیبی به مصرف کننده وارد نمی‌کند.
روش بسته بندی مواد غذایی
انواع بسته بندی مواد غذایی با توجه به خواص آن، به روش‌های متنوعی انجام می‌شود تا امکان استفاده را آسان کرده و ماندگاری را تا حد زیادی افزایش دهند؛ ما در زیر انواع روش‌ها را معرفی کرده‌ایم:
کنسرو کردن مواد غذایی خانگی
از قدیمی‌ترین روش‌های بسته بندی و نگهداری محصولات در منازل، کنسرو کردن آن است، در این روش سبزیجات و میوه‌ها را درون قابلمه‌ای حرارت داده و در ظروف شیشه‌ای قرار می‌دهند تا از ورود هوا جلوگیری کنند و در نتیجه ماندگاری آن را افزایش دهند.
منجمد کردن
پس از اینکه از تمیز بودن مواد غذایی اطمینان حاصل کردید، میتوانید آن را منجمد کنید تا ماندگاری آن را افزایش دهید.
کنسرو کردن صنعتی
در گذشته برای مهروموم کردن درب قوطی‌ها از سرب استفاده می‌شد که این کار سبب مسمومیت غذایی و در نتیجه مرگ‌ومیر را به همراه داشت؛ امروزه با بهبود فناوری و تکنولوژی این غذاها به صورت ایمن وارد بازار شدهاند، به این ترتیب مواد غذایی (سبزیجات، گوشت و میوه‌ها) قبل از قرار گیری در قوطی، به صورت کاملی پخته شده و آلودگی‌های آن از بین می‌رود.
فناوری نانو
یکی از نوآوری‌های جدیدی که در بسته بندی مواد غذایی کاربرد دارد، فناوری نانو است که این فناوری جهت نازک کردن بسته بندی و در نتیجه زیست محیطی کردن آن به کار می‌رود.
فناوری نانو یک نوآوری جدید در انواع بسته بندی تجاری مواد غذایی است. در این روش با استفاده از فناوری نانو، به منظور نازک‌تر کردن بسته بندی‌ها و زیست محیطی کردن آن‌ها استفاده می‌شود. فناوری نانو با کم کردن گازهای غذایی، باعث کاهش فاسد شدن مواد می‌شود.
معرفی انواع بسته بندی مواد غذایی
با توجه به ماهیت و اندازه محصولات غذایی، بسته بندی به صورت متفاوتی خواهد بود، در واقع امروزه به دلیل پیشرفت تکنولوژی و امکانات متنوع در فرآیند بسته بندی، از انواع نمونه‌های مختلف استفاده می‌شود، ما در زیر چند مورد را معرفی کرده‌ایم:
بسته بندی آسپتیک
برای بسته بندی غذاهای استریل از این نوع بسته بندی استفاده می‌شود و محصولاتی مانند شیر، نوشیدنی‌ها و مواد فرآوری، تخم مرغ مایع و… که لازم است به مدت طولانی نگهداری شوند، نیاز به این بسته بندی دارند. بد نیست بدانید که این بسته بندی با استفاده از ترکیبات کاغذ، آلومینیوم و پلی‌اتیلن ساخته شده و یک لایه محکم داخلی از جنس پلی‌اتیلن دارد.
بسته بندی کاغذی
این نوع بسته بندی بنا به دلایلی مانند قابلیت چاپ فوق‌العاده، قابلیت بازیافت، انعطاف‌پذیری بالا و هزینه کم، طرفداران بسیار زیادی دارد، اما تنها موردی که در این نوع بسته بندی دیده می‌شود، حساسیت آن به رطوبت است.
بسته بندی شیشه‌ای
از قدیمی‌ترین و محبوب‌ترین روش‌های بسته بندی می‌توان به استفاده از شیشه اشاره کرد، با توجه به این موضوع که شیشه هیچ‌گونه واکنشی با مواد غذایی درون خود ندارد و طعم محصول را کامل حفظ می‌کند و همچنین نداشتن بو و بهداشتی بودن، گزینه‌ای ایده‌آل به حساب می‌آید. از دیگر دلایل محبوبیت بسته بندی شیشه‌ای اجازه رویت مواد غذایی به دلیل شفاف بودن، است. البته بد نیست بدانید که بسته بندی شیشه‌ای معایبی نظیر حساسیت به شکستن و حرارت داشته و به دلیل وزن زیاد، قابلیت حمل آن دشوار است.
انواع بسته بندی مواد غذایی با سینی
سینی‌هایی که سطحی صاف با لبه‌هایی برجسته دارند، برای نگه داشتن محصول به کار می‌روند، این سینی‌ها از مواد گوناگونی مانند مقوا تولید شده و برای مواردی گوناگون از جمله، دانه‌های گیاهی، گوشت و انواع نوشیدنی استفاده می‌شوند تا حمل‌ونقل به آسانی صورت گیرد.
بسته بندی مواد غذایی با کیسه
یکی از رایج‌ترین نوع بسته بندی برای چیپس، پفک، چوب‌شور، میوه‌های خشک و…، استفاده از کیسه‌ها بوده که از هر دو طرف (قسمت بالا و پایین) پرس می‌شوند، دلیل استفاده از این کیسه‌ها جلوگیری از ورود آلودگی و هوا است.
بسته بندی با استفاده از جعبه
برای حمل‌ونقل وسیله‌ها از جعبه‌های فلزی، تخته، چوب، فیبر و… استفاده می‌کنند، اگر بخواهیم مواردی که در جعبه‌ها بسته بندی می‌شوند را نام ببریم، می‌توانیم به کراکر، پیتزاهای یخ‌زده، میان وعده‌ها، غلات و … اشاره کنیم.
قوطی‌های مناسب برای بسته بندی مواد غذایی
برای اینکه حمل‌ونقل انواع نوشیدنی‌ها و مربا، کمپوت و… به آسانی انجام شود، از قوطی‌ها استفاده می‌کنند، این قوطی‌ها از فلزات نازک و فولاد ساخته شدهاند و مقاومت بسیار بالایی در برابر دما، محیط و نفوذپذیری دارند. بهتر است بدانید که این روزها قوطی‌ها طرفداران بیشتری نسبت به شیشه دارند.
کارتن مواد غذایی
جهت بسته بندی محصولات خشک، اغلب از کارتن‌های مخصوص استفاده می‌شود، در این روش کاغذ استفاده شده ضخیم و سنگین‌تر است و از این رو بسیار بهتر از سایرین عمل می‌کند. در این روش بسته بندی، تماس مستقیمی با محصول وجود ندارد و بسته بندی ثانویه شناخته می‌شود.
کارتن‌های تخم مرغ به عنوان شناخته شده‌ترین نوع کارتن محسوب می‌شوند، کارتن‌های آسپتیک نیز در این دسته قرار دارند، برای مثال کارتن آبمیوه، شیر و سوپ برای جلوگیری از فاسد شدن در این کارتن قرار می‌گیرند.
پلیمرهای بسته بندی
این نوع بسته بندی که یکی از جذاب‌ترین و بهترین روش‌های بسته بندی به حساب می‌آید؛ دارای وزنی پایین، شکل‌پذیری و انعطاف‌پذیری بالا و تولیدی راحت است.
انواع بسته بندی مواد غذایی
بهتر است بدانید که بسته بندی مواد غذایی را در سه گروه اولیه، ثانویه و ثالثیه تقسیم‌بندی می‌کنند، بسته بندی اولیه مواد غذایی عبارتند از: بسته بندی که به صورت مستقیم با مواد غذایی در تماس بوده و لازمه آن سازگاری با محصول است تا توزیع به راحتی انجام شود. در بسته بندی ثانویه مواد غذایی جعبه یا کیسه‌ای پلاستیکی در اطراف ماده غذایی قرار می‌گیرد و آن را از آسیب‌های بیرونی محافظت می‌کند. در بسته بندی ثالثیه مواد غذایی نیز جهت تسهیل حمل و نقل، محافظت از مواد غذایی در برابر آسیب‌ها و ضربات احتمالی، انجام می‌شود.
تاثیر رنگ در طراحی بسته بندی مواد غذایی
رنگ‌ها تأثیر بسیار زیادی در طراحی و در نتیجه القا احساسات به مخاطبان و کاربران دارند، زمانی که محصولی را خریداری می‌کنید رنگ مناسب و ایجاد ارتباط درست، تأثیر بسزایی خواهد داشت؛ در انتخاب رنگ لازم است به سه نکته اصلی توجه کنید:
نشان دادن حس و حال محصول
در واقع محصول شما هر رنگی داشته باشد، بهتر است در بسته بندی آن نیز از محصول ایده بگیرید؛ برای مثال در بسته بندی پفک میتوانید از رنگ‌های نارنجی و قرمز استفاده کنید تا رنگ معرف محصول شود.
نمایش دادن تمایز خود
زمانی که افراد برای خرید به فروشگاه‌های زنجیره‌ای می‌روند، برندهایی که رنگ‌های خاص داشته و از بقیه موارد متفاوت است را انتخاب می‌کنند، زیرا به چشم می‌آید و رنگ می‌تواند ماهیت برند را نیز به نمایش بگذارد.
توجه به مشتری
در هنگام انتخاب رنگ و طرح بسته بندی، شما بایستی به فکر مخاطبان و بازار باشید تا متناسب با سن، وضعیت اقتصادی، نیاز و… شروع به برند سازی کنید و فروش خود را افزایش دهید.
جمع‌بندی
برای اینکه مواد غذایی از انواع آلودگی‌ها، فاسد شدن، انتقال رطوبت و مواد مضر و… دور باشد، بایستی از بسته بندی مناسب استفاده شود، این بسته بندی‌ها می‌توانند بنا به ماهیت و اندازه مواد غذایی به صورت متفاوتی انتخاب شوند. انواع بسته بندی مواد غذایی به صورت کاغذی، شیشه‌ای، قوطی‌ها، جعبه‌ای، آسپتیک و… وجود دارند و تولیدکنندگان متناسب با مواد غذایی از انواع مختلف آن استفاده می‌کنند.
همچنین یکی دیگر از دلایل استفاده از بسته بندی، بازاریابی و تبلیغ محصولات و برند است؛ زیرا انواع بسته بندی امکان چاپ لوگو، برند و طرح خاصی را فراهم می‌کند و در نتیجه افراد با دیدن طرح‌های جذاب اقدام به خرید کرده و لوگو محصول نیز به صورت بازاریابی طولانی مدت به حساب می‌آید. توجه داشته باشد که اگر بسته بندی به صورت درستی انجام شود، ماندگاری محصولات نیز بیشتر شده و در مدت زمان طولانی می‌توان از آن نگهداری کرد.
سوالات متداول
1- انواع بسته بندی مواد غذایی را نام ببرید؟
کنسرو کردن صنعتی، منجمد کردن، فناوری نانو و…
2- ویژگی‌های بسته بندی مواد غذایی را بیان کنید؟
بسته بندی‌های مناسب قابلیت چاپ برند، لوگو، شکل‌پذیری بالا، کنترل انتقال برخی از مواد مضر به بدن، مقاومت بالا در زمان انبارداری، جابه‌جایی و فروش، استحکامی فراوان در برابر ضربه و… دارد.
3- برای خرید بسته بندی‌های مناسب به کجا مراجعه کنیم؟
انواع بسته بندی‌های مقوایی، هاردباکس و… در قسمت فروشگاه سایت وجود دارد، شما میتوانید با مراجعه به صفحه فروشگاه و تماس با کارشناسان، اقدام به ثبت سفارش کنید.